Koloniler döneminden yüzyıllar önce amerika kıtası ,doğanın ruhlarına tapan ,onlarla bütünleşmiş avcı kabilelere aitti . Sayısız filme konu olmuş en az bir kaç kabilesinin ismini hepimizin bildiği ancak , Avrupalılar tarafından emsalsiz bir soykırıma uğramış insanlar .Kızılderililer . Son yılllarda türk olduklarına ilişkin oldukça fazla sayıda teori olmaktan çıkan araştırma mevcut. Orta asya ve sibirya türkleriyle kızılderililer arasında DNA çakışmalarına bile rastlanmış .Açıkçası iki halk arasındaki yaşayış ve inanış biçimlerine bakarak bende bu araştırmaların doğruluk payına inanıyorum .
Avrupalılar tarafından tam 70 milyon kızılderili o ya da bu nedenlerle katledildi . 65 milyon bizon da kızılderililer yiyip hayatta kalmasın diye katledildi . Ama şimdi ne diyorlar özgürlükler ülkesi . bir ülke insanı katlederek kan üzerine kurulan bir ülke .Ve bu ülkenin ikiyüzlü insanlarının bize tehcir'i soykırım yaptınız diye kabul ettirmeye çalışması .... En hafif tabirle kaybolun ordan diyebilirim. Aslında bu büyüleyici halkın müziğiyle başlamak isterdim yazıma ama önce nelerin yokedildiğini söylemek zorunda hissettim kendimi . Topraklarını onlarla paylaşmaya gönülsüz olsalarda tabiat ana'nın hepsini besleyecek kadar zengin olduğunun farkında oldukları için bu medeni görünümlü kana susamış barbarların kıtaya yerleşmelerine izin verdiler . Kendileri tabiattan ihtiyaçları kadar alıyor ,doğanın döngüsüne saygı duyuyor avladıkları her hayvanın ruhunu kutsayıp hayatla barışık yaşarken avlanan konumuna düştüler ve yıllar içinde şeytanın şapka çıkaracağı iğrenç yöntemlerle yokedildiler .
Dört yüz yıl boyunca ;sürgünler ,ölümler ,savaşlar ,açlık ,esaret ..... Sürekli savaştılar , aralarından bazı kabileler kandırılarak boyun eğdirildi .Kötülüğün ,açgözlülüğün ,hırsın ne demek olduğunu medeni geçinen sömürgeci avrupalılardan öğrendiler .
Kızılderililerin dünyanın merkezi olarak düşündüğü yer ,yani kara tepeler (PAHA SAPA ) ,Amerikan başkanı tarafından değersiz olduğu düşünülerek kıızılderililere bırakılmış .Ancak bir süre sonra altınla dolu topraklar olduğu ortaya çıkmış . O dönemde bölgede yaşayan sioux (siyu) kabilesinin meşhur lideri " oturan boğa" bu topraklar için savaşmaya kararlı olsa da bu savaş fiziksel ve tarihsel olarak yok olmalarıyla sona erdi .
Bugünün Amerikasında modern olarak nitelenen kültürel değerlerin önemli bir kısmı ,kızılderili halkının kültürel değerlerine dayanıyor .Tanıdık gelen bir çok sembol de yine yerli kültüründe yer alıyor .
Kızılderililer için sanatın amacı sadece törensel inançlarını devam ettirmek ve diğer kabile üyelerine saygı göstererek onların ruhlarını ve kendi ruhlarını tatmin etmektir.Kuzey amerikada kızılderili müziği genel anlamda fonksiyoneldir.Halen günlük yaşamın vazgeçilmez parçasıdır ve genelde dini amaçlıdır ,onlar için ruhlar diyarına ulaşmada müzik en önemli etkendir.
Amerikan yerlileri kendi iç benliklerinden çıkan şarkılara inanırlar .Genellikle hallüsinasyon görürken özel bir sebeple şarkılar yazılır.Çeşitli otlar ve metotlar sayesinde yaratılan şarkılar kişisel hazine gibi algılanır başkası tarafından öğrenilmesi istenmez .
kuzey amerika yerlilerinin müziği vokal ağırlıklıdır . Uzun notalarda asya 'ya özgü duraksamalara rastlanır.,en çok rastladığımız ses stili " sert ve titrek " olandır. Şarkı söyleme tekniği değişkendir yaşanılan bölgeye ve kabileye göre farklılık gösterebilir.Yerliler yüksek sesle şarkılar söylemeyi severler .Bu şarkılar sadece seslerden meydana gelmiştir ve kelime olarak hiçbir anlam taşımazlar .Bazı şarkılar oldukça kısadır ve bir çok kez tekrar edilir .( meditasyon sırasında yapılan mantralarla oldukça benzer olduğunu düşünebiliriz)
Araştırmalara göre sioux kızılderilileri en yüksek sesle şarkı söyleyenlerdir. Navaho'larda onlara benzer . Apache ve pueblo'lar ise normal sayılabilecek tonda fakat avrupa stilinden çok farklı biçimde şarkı söylerler. Pueblo kızılderililerinin müzikleri diğer kabilelerle kıyaslandığında fazlaca çeşitlilik göstermektedir. Coğrafi farklılık şarkılara dolaylı olarak yansımaktadır.
Kızılderililerin genellikle müzik uzmanları yoktur .Ancak şamanlar müziğe olan yatkınlıkları ve kattkıları ile bilinmektedirler. Yerli halka göre bu kişilerin güçleri müzik ile özdeştir.Orta asya kültürü ve kızılderili kültüründe kilimlerdeki çift başlı kartal ,koçbaşı ,ay ve yıldız motifleri birbirinin aynısıdır .Her iki kültürde de aile büyüklerine saygı ,bağlılık ve büyüğünün sözünü yerine getirme adetleri vardır.Ayrıca şaman kültürünün vazgeçilmezlerinden davul kullanımı türk ve kızılderili kültürlerinde oldukça yaygındır.
kaynakça için www.metinsert.com
www.yasamaugrasi.com
sitelerine çok teşekkür ederim
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder